Bayram Bozyel:

Kürtler yapılacak seçimlerde kilit konumdadır, gelecek yüzyılı garantilemek kendi ellerindedir

PeyamaKurd - PSK Genel Başkanı Bayram Bozyel, Zeynep Cager’in Gündem Özel programında Kürt meselesi, 2023 yılı ve gündeme ilişkin sorularını yanıtladı.

Kürt meselesi ve 2023 yılında Kürtlerin nasıl bir yol çizebileceği konusunda değerlendirmelerde bulunan Bozyel, şu ifadeleri kullandı:

“Kürtler gelecek yüzyılı garantileyebilir. Buradaki öncelik iç sorunlarını çözmektir. Kürtlere düşen dört parçada bütünlük sağlamak ve dostlarına güven vermektir. Bize düşen geçen yüzyılın muhasebesini yapmaktır.

Bugün Türkiye, tarihin en büyük krizi içerisindedir. Bu kriz sadece enflasyon, yüksek zamlar ve  ekonomik krizden ibaret değildir, bu topyekun bir krizdir.  Kürt meselesinin çözümü Türkiye’nin demokratikleşmesiyle ile iç içe geçmiştir. Kürtler olmadan hiç bir seçim ittifakı iktidar olamaz. Kürtler burada kilittir, anahtardır. Kürtler bugünkü durumu ve fırsatları iyi değerlendirmelidir.”

2023 yılında bir seçim yapılacak. 2023 yılından beklentileriniz nelerdir?

“Kürtler artık dünyada küresel denklemin bir parçası, Orta Doğu’da büyük güçlerin müttefiki ve muhatabı olarak kabul ettiği ve bölgede güven duyulan, üzerinde hesap yapılabilen, Orta Doğu’daki barışın inşasında yegane güç konumundadır.

Kürtleri dinamik, aydınlık bir süreç bekliyor. Bizler yeni bir yıla girdiğimiz gibi, yeni bir yüzyıla da giriyoruz. Bilindiği gibi Kürtleri parçalayan Lozan anlaşması yüzyıl önce yapılmıştı. Bize düşen geçen yüzyılın muhasebesini yapmak ve geleceğe ilişkin sonuçlar çıkartmaktır.”

Kürtler, bu yılda Lozan’ı karşılayabilecek, bir aktör olabilecek durumda mıdır?

“Kürtler gelecek yüzyılı garantileyebilir. Buradaki öncelik iç sorunları çözmektir. Bu coğrafyada bu yüz yılda Kürtler harikalar yarattı. Bugün Kürtlerin oluşturduğu değerleri önemsemeliyiz. Daha iyisini de yapabiliriz. Mevcut yapı sadece Kürtlere zarar vermiyor, Kürtlerin dostlarına da güven vermiyor…”

Mevcut hükümet, “ben Kürt sorununu buzluğa kaldırıyorum” dedi. 6’lı masa ile bir anayasa oluşturulmuş ama içinde Kürtler yok. Sizler bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

“Türkiye, son dönemde izlediği politikalar, baskı ve operasyonlarla Kürtlere büyük zarar vermiş, seslerini kısmıştır. Öte yandan Kürt meselesinde izlenen inkar politikası aynı zamanda Türkiye’nin ayaklarına pranga gibi dolanmıştır.

Bugün Türkiye, tarihin en büyük krizi içerisindedir. Bu kriz sadece enflasyon, zam, ekonomik krizden ibaret değildir, bu topyekun bir krizdir. Bu kriz yapısal bir krizdir.

Türkiye’de sadece Kürtler baskı altında değil, muhalefetin de sesi kesilmiş, basın susturulmuştur. Başka bir ifade ile Kürt meselesinin çözümü Türkiye’nin demokratikleşmesi ile içiçe geçmiştir. Bu tabloyu AKP’nin ilk 10 yılı ile son 10 yılını karşılaştırarak görebiliriz.”

Türkiye anayasasının Kürtlerle bir sorunu var. Hangi hükümet gelirse gelsin bu sorun devam edecek. Bu yıl bir seçim olacak, Kürtler nasıl bir yol izlemeli, Kürtler nasıl bir diyalog kurmalı?

“Türkiye anayasası Kürtlerin haklarını içermiyor, doğru. Ancak anayasanın uygulanması bakımından dönemsel farkların olmadığı söyleyemeyiz. Örneğin aynı anayasa 10 yıl önce, yani AKP iktidarının ilk on yılında  farklı uygulanıyordu, bugün farklı uygulanıyor. Demek ki anayasa değişmeden de farklılıklar olabiliyor.

Aynı yasayı bir savcı özgürlükçü yorumlayabilir, başka bir savcı baskıcı olarak yorumlanabilir. Örneğin Anayasa’nın 90 maddesine göre iç hukuk ile Avrupa hukuku çeliştiği zaman Avrupa hukuku esas alınır. Sadece bu maddeye dayanarak herhangi bir hükümet bu anayasa olumlu yönde yorumlayıp hayata geçirebilir..”

Kürtlerin bütün bu partilerden alacağı ne olmalı. Kürtler ne yapmalı. Siz PSK olarak ne yapacaksınız?

“Yeni Cumhurbaşkanlığı sisteminde yüzde 51 oy almayan iktidar olamıyor. Şimdi bütün anketlerde karşı iki taraf ortalama yüzde 40 oy alıyor. Başka bir ifade ile Kürtler kime oy verse o kazanıyor. Yani Kürtler oyu olmadan kimse iktidar olamıyor. Bugün kendi yaptıkları sistem ayaklarına dolandı. Burada Kürtler taleplerini güçlü bir biçimde dile getirmeli ve taleplerine olumlu yaklaşan adaylara destek vermeli.

Türkiye’de 20 milyon Kürt var ortalama. Bu toplum yapılacak bütün seçimlerde anahtardır, kilit konumdadır. Kürtler olmadan hiç bir taraf  iktidar olamaz. Kürtler bir arada olacaklar, şiddeti reddedecekler. Bugün diploması çok önemli ve bizim dünya ile barışık olmamız lazım.”

Geçtiğimiz günlerde Paris’te, Kürtlere bir saldırı yapıldı. Bu konuda, neler söylemek istersiniz?

“10 yıl önce de Paris’te 3 kadın öldürülmüştü. Kasımlo’da Viyana’da katledildi. Şerefkendi de Almanya’da öldürüldü. Bu cinayetler yeni değil. Eğer bu cinayetler soruşturulmaz ve suçlular adaletin önüne çıkarılmazsa, bu dolaylı olarak başka cinayetlere davetiye açar.

Fransız yetkililere sesleniyoruz, bu saldırıyı gün yüzüne çıkartın, bu mesele sadece bir akıl hastasının, bir faşistin işi değildir. Bunun arkasında başka ilişkiler de olabilir. Fransa, Kürtlerle hem Güney’de hem Suriye’de yakın ilişkiler içerisinde ve bazı güçler bundan rahatsız. Bazı güçler, Kürtler ile Fransa arasındaki ilişkileri de bozmak istiyoruz.”

Yeni yıla ve Kürtler dair söylemek istedikleriniz nedir?

“Bizim Kürtler olarak ortak bir akıl oluşturmamız lazım. Özellikle bu seçim sürecinde bir araya gelerek ortak akılla hareket etmemiz lazım. Yeni yılın bölge halkına, bütün insanlarımıza hayırlı olmasını, barış, huzur, adalet, eşitlik getirmesini diliyorum.

Bu dönemleri ve fırsatları Kürtler olarak iyi değerlendirmemiz gerekiyor.”